Stellarium, نرم افزار مشاهده اجرام آسمانی و نجومی

 

stellarium 0.9.0

توضیحات:
نرم افزاری سورس باز در مورد نجوم با قابلیت های زیاد از جمله:

* قابلیت نمایش بیش از ۶۰۰۰۰۰۰ ستاره به همراه زوم قوی و کنترل زمان
* تطابق کامل سیاره ها و ماهواره های اصلی با زمان
* قابلیت رویت خورشید و دیگر اجرام آسمانی در شهر و ساعت مشخص (مثلا در تهران)
* رسم دقیق ۸۸ صورت فلکی باستانی با ذکر نام و…

Description:
Stellarium is a free open source planetarium for your computer. It shows a realistic sky in 3D, just like what you see with the naked eye, binoculars or a telescope.
It is being used in planetarium projectors. Just set your coordinates and go.

مشاهده سایت اصلی:

http://www.stellarium.org/

تصاویری از محیط برنامه:

http://www.stellarium.org/screenshots.html

دانلود برنامه:

http://heanet.dl.sourceforge.net/sourceforge/stellarium/stellarium-0.9.0.exe

حجم:35 مگابایت

مطالبی درمورد شفق

مطالبی درمورد شفق های قطبی باد خورشیدی دانشمندان قرن نوزدهم، خورشید را سرچشمه جویباری از ذرات ابرگونه‌ای که در فضای بین سیارات روان است، تصور می‌کردند و می‌گفتند که پدیده‌هایی مانند «شفق‌های قطبی» از برخورد این ذرات با جو زمین پدید می‌آیند. نتایج حاصل از بررسی گیسوی ستارگان دنباله‌دار بر نظریه «گسیل ذرات خورشیدی» نیرو بخشید و در سال 1958 ای.ان.پارکر ثابت نمود که ذراتی از تاج خورشیدی جدا گردیده و از هر سو در فضای بین سیارات به حرکت در می‌آیند و پدیده‌ای را به نام «باد خورشیدی» به وجود می‌آورند. به گمان بارکر، دمای فوق‌العاده زیاد تاج‌های خورشیدی، موجب به وجود آمدن فشار زیاد شده و به جریان به سمت بیرون مواد خورشیدی می‌انجامد. از آن جایی که هیچ مانع خارجی در سر راه این مواد وجود ندارد، لذا از سرعت جریان آنها کم نمی‌شود و مانند گلوله‌ای که در سراشیبی است، همچنان به راه خود ادامه می‌دهند. منشا این پدیده، تاج خورشیدی است، که بنابر خصوصیت خود همواره در حال انبساط و پراکنده کردن بوده و برای جایگزینی مواد از دست رفته، از لایه‌های زیرین خویش تغذیه می‌کند. اما این که مکانیسم تغذیه دقیقاً چگونه عمل می‌کند، هنوز به درستی روشن نیست. نتایج به دست آمده از کاوش‌های فضایی، چون روسیه و آمریکا (به ویژه ماریتر 2) مداومت باد خورشیدی را ثابت می‌سازد و با آغاز عصر فضا، تحقیق در زمینه آشنایی با این مکانیسم با جدیت هر چه تمام‌تر دنبال می‌گردد و هر روز بر آگاهی ما در مورد شناخت پدیده‌ی «باد خورشیدی» افزوده می‌شود. دمای ذرات باد خورشیدی در نزدیکی‌های زمین چیزی حدود 100000 کلوین است. به این ترتیب ظاهراً زمین در لفافی از ذرات بسیار گداخته، و بسیار رقیق پوشیده شده است. ویژگی‌های باد خورشیدی باد خورشیدی به طور پیوسته و با سرعت بین 200 تا 900 کیلومتر در ثانیه در فضای میان سیارات می‌وزد (رقم بین 400 تا 500 کیلومتر در ثانیه را می‌توان سرعت متوسط بادهای خورشیدی محسوب داشت) و ذراتی که به وسیله باد خورشیدی حمل می‌شوند حدود 4 تا 5 روز وقت لازم دارند تا به زمین برسند. باد خورشیدی شامل تعدادی الکترون و پروتون همراه با مقدار کمی یون‌های سنگین می‌باشند. مهم‌ترین ذرات باد خورشیدی در فاصله خورشید تا زمین را ذرات آلفا (هسته هلیوم) تشکیل می‌دهند که حدود 4 تا 5 درصد مجموع ذرات را به خود اختصاص داده‌اند. تراکم متوسط این ذرات چیزی حدود در متر مکعب است که این رقم با فاکتوری معادل بیش از صد در تغییر است. (به طور مثال تراکم ذرات مزبور در سطح دریای زمین برابر در مترکعب می‌باشد.) دمای ذرات باد خورشیدی در نزدیکی‌های زمین چیزی حدود 100000 کلوین است. با این ترتیب ظاهراً زمین در لفافی از ذرات بسیار گداخته، و بسیار رقیق پوشیده شدهاست. این وضعیت نشان می‌دهد که خورشید از جرم خود حدود 1000 میلیون کیلوگرم در ثانیه می‌کاهد و آن را به پدیده‌ای به نام باد خورشیدی مبدل می‌سازد. با این روند مدتی معادل سال وقت لازم است تا تمام جرم خورشید بر باد رود! جالب این جاست که این مدت تقریباً 10000 بار طولانی‌تر از مدت زمان آغاز پیدایش و فعالیت خورشید تا زمان حاضر است. ذراتی از تاج خورشیدی جدا گردیده و از هر سو در فضای بین سیارات به حرکت در می‌آیند و پدیده‌ای را به نام «باد خورشیدی» به وجود می‌آورند. شفق‌های قطبی شفق‌های قطبی یکی از طبیعی‌ترین و زیباترین پدیده‌های جو زمین است. پدیده مزبور عبارت از ذرات بارداری هستند که از خورشید به سوی لایه‌های زیرین جو زمین سرازیر می‌شوند و روشنی‌هایی را که کلاً شفق‌های قطبی نام دارند پدید می‌آورند. شفق قطبي يا نورهاي قطبي، به بهترين صورت از حدود عرض جغرافيايي دايره‌ي اقيانوس منجمد شمالي (يا منجمد جنوبي) ديده مي‌شود. نورهاي قطبي درست همانند تابش‌هاي رنگي در آسمان هستند. نورهاي قطبي در اثر الكترون‌هايي كه در طول خطوط نيروي ميدان مغناطيسي زمين حلقه مي‌زنند، به وجود مي‌آيند. اين حلقه‌هاي الكتروني وارد جو زمين مي‌شوند و باعث مي‌گردند كه گازهاي رقيقي كه در ارتفاعات بالاي جو قرار دارند، همانند نور لامپ فلورسنت بدرخشند. اين الكترو‌ن‌ها عمدتاً از خورشيد مي‌رسند و تعداد آنها بستگي به فعاليت خود خورشيد دارد. وقتي كه سطح خورشيد خيلي فعال باشد، ما نورهاي قطبي بيشتري را مشاهده مي‌كنيم تا زماني كه خورشيد آرام‌تر است. نور قطبي مي‌تواند شكل‌هاي مختلفي داشته باشد. بعضي وقت‌ها شبيه به پرده‌ي آويزان، يا نورهاي متحرك و يا پرتوهاي نور است. رنگ آن نيز تغيير مي‌كند ولي بيشتر مواقع داراي سايه‌ي سبز يا صورتي است. شفق‌ها مانند پرده‌هايي عظيم به طول صدها كيلومتر از نورهاي رنگي هستند در موارد نادر شفق قطبي ممكن است سراسر آسمان مرئي، از افق تا سمت الراس را بپوشاند. شكل شفق قطبي سخت متاثر از ميدان مغناطيسي زمين است، امتداد حركت ذرات خورشيدي را، در چندين هراز كيلومتر آخر، ميدان مغناطيسي زمين هدايت مي‌كند

صور های فلکی گریزی

 آسمان شگفت انگیز در زیر به مطالبی در مورد صور های فلکی گریزی می زنیم صورتهای فلکی مردمان باستان تصور مي‌كردند كه مي‌توانند خطوط اصلي چهره‌ها را در ستارگان آسمان شب پيدا كنند. اين چهره‌ها معمولاً شكل‌هايي از قهرمانان، اساطير و خدايان افسانه‌اي، مخلوقات گوناگون و اجرامي بود‌ند كه به نظر آنها بر روی زمین اثر گذار ند. اين مفهوم عاميانه صورت فلكي است. اما در ستاره‌شناسي نوين، لغت صورت فلكي به بخشي از آسمان اطلاق مي‌شود كه در مرحله‌ي اول اشكالي را تداعي مي‌كند كه هزارها سال پيش براي اولين بار مورد توجه انسان‌هاي باستاني قرار گرفته است. اين مناطق بر روي كره‌ي سماوي، مانند استان‌ها يا كشورهاي مختلف بر روي نقشه‌هاي زميني هستند. در حال حاضر هر نقطه‌اي از آسمان بالاي سر ما، حتماً متعلق به يك صورت فلكي است. حد فاصل بين صورت‌‌هاي فلكي در قالب خط مستقيم بوده ولي شكل‌ها مي‌توانند كاملاً غيرمتقارن و غيرهندسي باشند. به هر تقدير هر صورت فلكي تعدادي از ستارگان آسمان را درون محدوده‌ي خود جاي مي‌دهد. صورت فلكي براي ايجاد راحتي و تسهيل در شناخت اجرام و پيدا كردن بخش خاصي از آسمان مفید است. از ديد ما، مي‌توان تصور كرد كه تمام ستارگان درون محدوده يك صورت فلكي از نظر فيزيكي با هم در ارتباط هستند. از آنجا كه با چشم غيرمسلح نمي‌توان عمق فضا را تشخيص داد، لذا انسان همه‌ي ستارگان را در يك صفحه و ظاهراً در يك فاصله و بسيار نزديك به هم مي‌بيند. در حقيقت هر ستاره‌اي مي‌تواند در فاصله‌ي زيادي نسبت به ديگري قرار گيرد كه اين جدايي تا حد صدها و حتي هزارها سال نوري هم مي‌رسد. در بين تمدن‌هاي باستاني اولين فرهنگ‌هايي كه شروع به طبقه‌بندي آسمان براي نامگذاري نمودند عبارتند از بابلي‌ها، هندي‌ها، يوناني‌ها، رومي‌ها، چيني‌ها و میان قاره‌ي آمريكا. انسان‌هاي ساكن در نيمكره‌ي شمالي قادر بودند فقط ستارگان قابل ديد در اين نيمكره را شناسايي و طبقه‌بندي نمايند، زيرا ستارگان عرض‌هاي جنوبي و پايين‌تر از آن نقاط قابل رؤيت نبودند. در قرن دوم ميلادي بطلميوس ستاره‌شناس يوناني ـ‌مصري، توانست بيش از 1000 ستاره را در قالب 48 صورت فلكي در كتاب مجستي فهرست نمايد. اين صورت‌هاي فلكي كه يادمان دوران عتيق است، به نام صورت‌هاي فلكي باستاني ناميده مي‌شوند. از قرن 16 كه اروپايي‌ها به كشف مناطق جنوبي كره‌ي زمين پرداختند، فهرست ستارگان نيمكره‌ي جنوبي براي دنياي غرب شناخته شد. اين صورت‌هاي فلكي جديد را به نام «صور فلكي نوين» مي‌نامند. معمولاً نامگذاري صورت‌هاي فلكي باستاني بر اساس شكل آنهاست. صورت‌هاي فلكي جبار و اسد ظاهراً به شكلي است كه آنها را ناميده‌اند. تعدادي از صورت‌هاي فلكي نوين را از روي بعضي از اختراعات، نظير ميكروسكوپ و تلسكوپ نامگذاري نموده‌اند. شكل‌ها (مثلاً خطوط واصل بين ستاره‌ها) در اصل اختياري بوده و ممكن است روي نقشه‌هاي مختلف متفاوت باشند. بعضي از صورت‌هاي فلكي داراي بخش كوچكتري در درون منطقه‌اي وسيع است، مانند قسمت ملاقه يا آبگردان درون خرس بزرگ. قبل از سال 1930 هر كسي هر قسمتي از آسمان را به طور دلخواه مي‌توانست به هر اسمي بنامد و در نتيجه هيچ گونه مرز تعريف شده‌اي در اطراف صور فلكي وجود نداشت. لذا براي رفع شبهه و ايجاد يگانگي، ستاره‌شناسان جهان در سال 1930 تصميم گرفتند كه نام‌هاي خاصي (به زبان لاتين) به همراه مرزي مشخص براي كليه‌ي صورت‌هاي فلكي انتخاب كنند. اين همان حدود و اسم‌هايي است كه امروزه در سطح جهاني پذيرفته شده است. در زير نام صورت‌هاي فلكي آورده شده است : ردیف نام صورت فلکی علامت لاتین نام لاتین بهترین زمان مشاهده در آسمان 1 آندرومدا، شاهزاده، زن در زنجير، امراه المسلسله And Andromeda آبان 2 اژدها، تِنين Dra Draco تیر 3 اسب بالدار، فَرَس اعظم Peg Pegasus مهر 4 اسد، شير Leo Leo فروردین 5 اكليل شمالي، تاج شمالي، افسر شمالي CrB Corona Borealis تیر 6 برساوش، قهرمان Per Perseus دی 7 تازي‌ها، سگ‌هاي شكاري CVn Canes Venatici اردیبهشت 8 تكشاخ Mon Monoceros اسفند 9 ثور، گاو Tau Taurus دی 10 جام، پياله، باطیه، معلف Crt Crater اردیبهشت 11 غراب، كلاغ، زاغ Crv Corvus اردیبهشت 12 جبار، شكارچي Ori Orion بهمن 13 جَدي، بز دريايي، بزغاله، بز ماهی Cap Capricornus شهریور 14 جوزا، دو پيكر Gem Gemini اسفند 15 حَمَل، بره، گوسفند Ari Aries آذر 16 حوا، مارافساي، حامل مار Oph Ophiuchus مرداد 17 حوت، ماهي Psc Pisces آبان 18 حوت جنوبي، ماهي جنوبي PsA Piscis Austrinus مهر 19 خرگوش، اَرنَب Lep Lepus بهمن 20 دب اصغر، خرس كوچك UMi Usra minor تیر 21 دب اكبر، خرس بزرگ UMa Usra major فروردین 22 دجاجه، قو Cyg Cygnus قو 23 دلفين Del Delphinus شهریور 24 دلو، ريزنده آب Aqr Aquarius مهر 25 ذات الكرسي، ملكه، خداوند كرسي Cas Cassiopeia آبان 26 روباه، روباهك Vul Vulpecula شهریور 27 زرافه، شترگاوپلنگ Cam Camelopardus بهمن 28 سپر Sct Scutum مرداد 29 سرطان، خرچنگ Cnc Cancer اسفند 30 سكستان، ذات السدس، سكستانت Sex Sextans فروردین 31 سنبله، دوشيزه Vir Virgo خرداد 32 سوسمار، مارمولك، بزمجه Lac Lacerta مهر 33 سهم، تير، پيكان Sga Sagitta شهریور 34 سياهگوش Lyn Lynx اسفند 35 شلياق، چنگ رومي Lyr Lyra مرداد 36 شيركوچك، اسد اصغر LMi Leo minor فروردین 37 عقاب Aql Aquila شهریور 38 عقرب، كژدم Sco Scorpius تیر 39 عوا، گاوران Boo Bootes خرداد 40 قطعه الفرس، اسب كوچك، پاره اسب، پوني Equ Equuleus شهریور 41 قوس، كماندار، نيم اسب Sgr Sagittarius مرداد 42 قيطس، هيولاي دريايي، نهنگ Cet Cetus آذر 43 قيفاووس، سلطان Cep Cepheus مهر 44 كلب اصغر، سگ كوچك CMi Canis minor اسفند 45 كلب اكبر، سگ بزرگ CMa Canis major بهمن 46 كوره، تنور For آذر 47 گيسوي برنيكه، موي برنيكه Com Coma Berenices اردیبهشت 48 مار، سر مار، دم مار Ser Serpens تیر و مرداد 49 مار آبي، مار دريايي، شجاع Hya Hydra فروردین 50 مثلث Tri Triangulum آذر 51 ممسك العنان، ارابه ران، عنان دار Aur Auriga دی 52 ميزان، ترازو Lib Libra خرداد 53 نهر، جوي، رودخانه فلكي Eri Eridanus دی 54 هركول، جاثي، پهلوان، بر زانو نشسته Her Hercules مرداد صورت‌هاي فلكي نيم‌كره‌ي جنوبي : این صورتهای فلکی در جنوب میل منهای 30 درجه واقعند، لذا عمدتا از عرضهای جنوبی قابل مشاهده می باشند. در ایران هم تعدادی از آنها را در عرض های پایینتر می توان دید. ردیف نام صورت فلکی نام لاتین 1 آب مار، نر مار Hydrus 2 آپوس، پرنده بهشتي Apus 3 اِسكنه، قلك سنگتراشي Caelum 4 اكليل جنوبي، تاج جنوبي Corona Australis 5 پرگار، قطب نما Circnus 6 تلسكوپ Telescopium 7 تير حمال، شاه تخته Carina 8 ثُمن، اكتان، هشتك Octans 9 چليپا، صليب جنوبي Crux 10 حجار، سنگتراش Sculptor 11 حربا، آفتاب پرست Chamaeleon 12 حمامه، كبوتر Columba 13 خط كش، گونيا، تراز Norma 14 درنا Grus 15 ساعت Horlogium 16 سبع، گرگ Lupus 17 شبكه، تور Reticulum 18 شراع، بادبان Vela 19 طاووس Pavo 20 طوغان، توكان Tucana 21 عنقا، ققنوس، سيمرغ Phoenix 22 قطب نما Pyxis 23 قِنطورس، ظليم Centaurus 24 كشتيدم Puppis 25 كوه ميز، ميز صحرايي Mensa 26 ماهي پرنده Volans 27 ماهي زرين، طلاماهي Dorado 28 مثلث جنوبي Triangulum Australe 29 مجمره، آتشدان، عودسوز Ara 30 مِفرغه الهوا، تلمبه بادي Antlia 31 مگس Musca 32 ميكروسكوپ Microscopium 33 نقاش Pictor 34 هندي Indus پيدا کردن صورتهای فلکی در آسمان فکر کنم علاقه مند شدید که این صورتهای فلکی را در آسمان پیدا کنید. برای این کار ابتدا باید یک نقشه آسمان شب را تهیه کنید که این صورتهای فلکی در آنها مشخص شده باشند. و سپس با استفاده از نقشه و دوربین دو چشمی یا تلسکوپ می توانید ستاره های تشکیل دهنده این صورتهای فلکی را رصد کنید. البته اگر آسمان محل سکونتتان صاف باشد و آلودگی نوری نداشته باشد می توانید با چشمان غیرمسلح نیز به شکار این اجرام آسمانی بروید.